Doñana, bewegende duinen en watervogels

De ongerepte natuur, die Doñana ons biedt, wordt constant bedreigd door rampen en vervuiling, wat het een wonder maakt dat het zich tot nu toe kon handhaven. Dankzij haar ligging tussen de rivier de Guadalquivir en de Atlantische Oceaan herbergt het gebied heden ten dage het grootste en belangrijkste watervogelreservaat van Europa. In 1969 werd het Nationaal Park verklaard, waarna het in 1978 uitgebreid werd tot 50.720 ha. in oppervlakte. Het grootste gedeelte daarvan ligt in de provincie Huelva, kleinere stukjes in Sevilla en Cádiz. In 1994 werd het verklaard tot Internationaal Natuurmonument. Toch zijn er nog steeds pogingen om er hotels te bouwen.

Het horizontale karakter van het park is wat het meest opvalt, want tussen het hoogste punt en het kustgebied bestaat een hoogteverschil van nauwelijks 47 meter. Desondanks gaat het hier om uiterst gevariëerde natuur: wadden, moerassen en een duingebied, dat door de wind voortdurend aan veranderingen onderhevig is.

Culturen
Doñana is bovendien een streek die gedurende duizenden jaren verschillende culturen heeft gekend. Zo bestaat er een legende dat hier Tartessos heeft gestaan, een stad waarvan men denkt dat die deel uitmaakte van het mythische rijk van Atlantis in een tijd waarin de Feniciërs nog de Middelandse Zee bevaarden. Er zijn archeologische vondsten gedaan, die getuigen van de aanwezigheid van deze antieke handelslieden en ook van Etrusken, Grieken en Romeinen. Dit ondanks dat de bevolking van Doñana altijd vrij schaars geweest. De belangrijkste factor waardoor Doñana zich als natuurgebied heeft weten te conserveren is eigenlijk te danken aan haar speciale jachtstatus voor koningen en edelen sinds de dertiende eeuw. Dit heeft gezordg voor een relatieve 'maagdelijkheid' van het gebied tot diep in de twintigste eeuw.

Er bestaat een anekdote dat vertelt dat de naam Doñana ontleend is aan Doña Ana de Mendoza y Silva. Deze gemalin van de zevende Hertog van Medina Sidonia woonde er in een paleis, dat speciaal voor haar tussen de moerassen werd gebouwd. Daardoor werd de plek bekend als 'Coto de Doña Ana' (Landerij van vrouwe Ana), en later gemakshalve als "Coto Doñana".

Vogelgebied
Dankzij de uitzonderlijke ligging van Doñana tussen Afrika en Europa is het bij uitstek een aanlegpunt voor honderden reizende vogelsoorten (80% van de vogels die jaarlijks naar Europa vliegen), die elkaar ook nog per seizoen afwisselen. De flamingo, een symbool van Doñana, is er slechts één van.

Andere vogels hebben er een permanent verblijf: de keizersadelaar, die alleen in Spanje nog aangetroffen kan worden en met uitsterving bedreigd wordt, wilde duiven, de raaf, verschillende wouwensoorten, de ooievaar, lepelaar, reiger...

Onder de zoogdieren, reptielen en vissoorten zien we allereerst de >>iberische lynx, die ook alleen in Spanje voorkomt en met uitroeiing wordt bedreigd. De lynx is een roofdier dat veel territorium nodig heeft en vele jongeren onder hen worden daarom verplicht om grote afstanden af te leggen, wat in onze tijd van grote autowegen moeilijk overleefd kan worden. Sommigen worden dus overreden, weer anderen komen in valstrikken terecht, gelegd door stropers of boeren.

Verder zijn er herten en damherten, everzwijnen, vossen, wezels in Doñana. Onder de reptielen bevinden zich de adder en andere slangen, en vele hagedissensoorten.

Bezoekerscentrum
In Doñana zijn vijf bezoekerscentra met informatiebalies, exposities, film- en diavoorstellingen, etc:
Huelva: El Acebuche 959 44 87 11
La Rocina, 959 44 23 40
Palacio de Acebrón, 6 km. van La Rocina.
Sevilla: José Antonio Valverde Aznalcázar
Cádiz: Fábrica de Hielo, 956 36 38 13.

Kijk ook op >>internet en bijgaande kaart.