Gevaren voor de gezondheid van uw hond in Spanje

Nederlanders die hun hond op vakantie meenemen naar Spanje zullen deze moeten beschermen tegen een aantal insecten, die de dood ten gevolge kunnen hebben. Het gaat vooral om de zandvlieg, die vooral met zonsopgang en -ondergang actief is en de moeilijk te behandelen ziekte, genaamd 'Leishmania' kan overbrengen, en de hartworm (Dirofilaria immitis).

Leishmania
De problemen die onze viervoeters kunnen krijgen door deze ziekte variërt van huidziekte tot fatale leverbeschadigingen. Symptomen kunnen zijn: vermagering, haaruitval, huidschilfers, kale oorranden, zweren op of in de neus, sterke en afwijkende nagelgroei, bindvliesontsteking, moeheid en gewrichtspijnen. De verschijnselen van deze ziekte treden overigens meestal pas op als het dier allang weer thuis is.

Geadviseerd wordt om honden te voorzien van een sterke tekenband of druppels, die beten van zandvliegen moeten voorkomen. Ze bieden niet honderd procent bescherming, maar helpen in elk geval wel. Een andere oplossing is de honden binnenshuis te houden na zonsondergang. Er bestaat verder geen Vaccin tegen Leishmania. In risicogebieden, zoals Spanje, is het verstandig de hond tijdens de schemering, als de vliegjes actief zijn, niet buiten te laten. Er bestaat een speciale band van het merk Scalibor, die gedurende 5 tot 6 maanden beten van zandvliegen bij een hond kan voorkomen. Het is verkrijgbaar bij een dierenarts.

De ziekte. Leishmania is een eencellige parasiet die overgebracht wordt door de zandvlieg. Deze bijt de hond waardoor de leishmania parasiet in de bloedbaan van de hond terechtkomt. Dit zandvliegje is het meest actief tijdens de schemering, in de ochtend en de avond en komen voor in het hele Middellandse Zeegebied. Wanneer de leishmania parasiet door de zandvlieg in het bloed van de hond wordt geprikt dan verstopt de parasiet zich in bepaalde afweercellen van de hond. In en via deze afweercellen vermenigvuldigt de parasiet zich daarna erg snel. Deze afweercellen circuleren het hele lichaam van de hond door, en de leishmania parasiet lift als het ware mee en komt zo in alle organen, gewrichten en bloedvaatjes terecht. Anti-lichamen -kleine afweereiwitten van de hond- zullen de parasiet proberen aan te vallen en te elimineren. Maar hierdoor ontstaan een soort verbindingen tussen de parasiet en afweerlichaampjes, immuuncomplexen genaamd. Deze immuuncomplexen kunnen vastlopen in alle kleine vaatjes in het lichaam zoals bv. in de huid, gewrichten, nieren, milt en lever waardoor overal kleine ontstekinkjes ontstaan en lichamelijke klachten te zien zijn.

Diagnose. Het kan lastig zijn om de diagnose te stellen omdat de ziekte verschillende uitingsvormen heeft. Er bestaan echter diverse testen voor Leishmaniose. Als een hond van deze ziekte verdacht wordt kan een bloedmonster worden afgenomen om daarin de antistoffen tegen leishmania aan te tonen.

Behandeling. Mits tijdig onttdekt is Leismaniose goed te behandelen. De behandeling is vaak kostbaar en langdurig. De behandeling kan klachten verhelpen maar omdat de parasiet in verschillende organen in leven kan blijven is een terugval nooit uit te sluiten. Na de diagnose zal meestal gestart worden met een tablettenkuur van Allopurinol. Sommige dieren zullen deze tabletten levenslang moeten gebruiken. Het is zeker ook verstandig om elke 3 a 6 maanden het bloed te laten controleren.

De hartworm.
De hartworm (Dirofilaria immitis) is een parasiet die voor kan komen bij honden en in minder mate ook bij katachtigen. Deze parasiet komt in Europa voor in het Middelandse Zeegebied maar schijnt tegenwoordig op te rukken tot halverwege Frankrijk. De infectie wordt overgebracht door wel 60 verschillende soorten muggen. Het kan gelukkig heel eenvoudig voorkomen worden, en wel door middel van zg. Stronghold pippetten, die een vloeistof in de nek van de hond achterlaten. Deze vloeistof is één maand werkzaam. het is daarom aan te raden om een maand voor de vakantie ermee te beginnen en het daarna elke maand te herhalen tot één maand na terugkeer in Nederland.

De ziekte. Wanneer een mug een besmette hond bijt kan hij larfjes van de hartworm opnemen. Deze ontwikkelt zich dan verder en binnen 8 tot 17 dagen kunnen ze een volgend slachtoffer van de mug besmetten. De larve ontwikkelt zich dan na de muggesteek in onderhuids vet- en spierweefsel verder. Na drie maanden migreert de nu bijna volwassen worm naar de slagaders van de longen. Bij zware infecties kunnen de wormen zich ook in het hart bevinden. Als de wormen volwassen zijn gaan ze zelf ook weer Mlarven produceren. De wormen veroorzaken dan beschadigingen aan de wand van het hart en de grote longslagaders.

Zodra een hond besmet is met hartwormlarven duurt het 7 maanden voordat de wormen volwassen zijn. Het kan zelfs langer dan een jaar duren voordat hij symptomen begint te vertonen.

Diagnose. Een dierenarts denkt aan hartworminfectie wanneer een hond symptomen heeft als gewichtsverlies, hoesten, verminderd uithoudingsvermogen, lusteloosheid en flauwtes en wanneer bovendien blijkt dat het dier op vakantie is geweest een risicoland. Bij lichamelijk onderzoek kunnen afwijkende hart en longgeluiden, vergrote lever er vocht in de buikholte worden waargenomen. De ziektesymptomen wijzen op een hartaandoening en op een foto van de borstholte worden vaak de verwijde longslagaders gezien samen met vocht in de longen en een vergroot hart. De dagnose kan gesteld worden met behulp van echografie, het maken van een ECG en bloedonderzoek. Er bestaan bloedtesten die de aanwezigheid van larfjes kunnen aantonen en soms zijn ze ook onder de microscoop zichtbaar in en bloeduitstrijkje.

Behandeling. In de meeste gevallen kan hartworm behandeld worden; dit is echter wel een lang en riskant proces. De wormen en hun larven kunnen met medicijnen geëlimineerd worden. Dode wormen of stukjes hiervan ook ernstige problemen veroorzaken, want ze kunnen vastlopen in de bloedvaten van een hond. Tijdens de behandeling moet hij dus streng gecontroleerd worden. Bij ernstige infecties zal de schade aan de vaten zich niet helemaal meer herstellen en kan het dier klachten blijven houden.